Geschiedenis - Muizen

De oudste melding van de gemeente Muizen is terug te vinden in de 11de eeuw. Toen werd de naam vermeld als ‘Musena’, dit mogelijk in de betekenis van moeras. Er komen later nog andere schrijfwijzen voor met onder andere ‘Musinis’(1267), ‘Musene’ (1314), ‘Muysen’ (1438) en ‘Muysene’. De schrijfwijze die wij nu kennen werd in 1929 ingevoerd toen de spelling van de gemeentenamen werd aangepast.

Ophaalbrug over de Dijle, Muizen - © Regionale Beeldbank – Stadsarchief Mechelen

Waar komt de huidige naam nu vandaan? De verklaring komt van de heer Remmerus Valerius. De pastoor beweerde dat Sint-Lambertus in 640 hier in de buurt zou gepreekt hebben. Hij vond in Muizen een tempel die was toegewijd aan de negen muzen (kunstgodinnen): Calliope, Clio, Erato, Thali, Melpomene, Terpsicore, Euterpe, Pofymucia en Urania.

De gemeente is ontstaan op de zuidelijke oever van de Dijle. Vroeger was hier een belangrijke Gallo-Romeinse en vroegmiddeleeuwse site gelegen. In de 20ste eeuw zijn er verschillende ontdekkingen gebeurd die dit staven. Zo is op het ‘Wieleveld’ in 1938-1939 een Romeinse villa en waterput opgegraven. Opgravingen brachten ook sporen aan het licht uit de Merovingische en Karolingische periode, waaronder zelfs een Karolingische schat van rond 884. Deze was hoogstwaarschijnlijk begraven zodat de kostbaarheden niet in de handen vielen van de Noormannen. In 1907 zijn er dan weer Merovingische graven en bijgiften ontdekt in de wijk Slagveld.

Er zijn een aantal ingrijpende wijzingen gebeurd in het uitzicht van de gemeente. Zo kwam onder andere het dorpscentrum in 1736, bij het aanleggen van de nieuwe steenweg naar Leuven, ten noorden van de baan te liggen. Ook werd vanaf 1750 het kanaal Leuven-Mechelen aangelegd en in 1837 de spoorlijn Mechelen-Leuven.

Muizen was tot ongeveer 1860 een landelijke gemeente met talrijke kastelen en landhuizen, die nu grotendeels verdwenen zijn. De vestiging van het arsenaal zorgde voor de inplantingen van het vormingsstation en de uitbouw van de metaalnijverheid. Met als gevolg dat meer bedrijven zich gingen vestigen in de gemeente en dat er meer vraag was naar arbeiderswoningen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Muizen zwaar beschadigd door Engels-Amerikaanse bombardementen. Hierdoor is er amper bouwkundig erfgoed vandaag de dag nog aanwezig. Na de oorlog werd er sterk ingezet op modernisering en sinds 1977 is Muizen een deelgemeente van Mechelen. Tegenwoordig wordt Muizen aanzien als een semi-industriële gemeente met een noordelijk landelijk gebied dat deel uitmaakt van het Mechels Broek.

Wil je graag meer weten over de geschiedenis van Muizen? Dan raadden wij het boek ‘MUYSEN-MUIZEN - Reis door de tijd in 250 foto’s’ aan van de heemkundige kring Lemmen Dol. Te koop is het boek niet meer, maar je kan het raadplegen in de stadsbib van Mechelen en in de bibliotheek van Muizen.

Bronnen: dorpsbewoners - inventaris.onroerenderfgoed.be - nl.wikipedia.org 
stadsarchief.mechelen.be

Bezoek Mechelen Virtueel