Geschiedenis- Battel

Bij de aanleg van het overstromingsgebied in 2010 kwamen sporen van Battel van wel 6000 jaar oud tevoorschijn. Dankzij de aanwezigheid van de Dijle, het hoog gelegen land en enkele belangrijke landwegen woonden hier dus al gauw heel wat mensen. De naam Battel duikt voor het eerst op in de 12de eeuw. Zo zou de naam volgens een legende afkomstig zijn van het Engelse woord battle of veldslag. De Heilige Lambertus zou hier immers ooit de Noormannen verslagen hebben. Een andere theorie verklaart dat de naam zou komen van ‘battelier’, wat veerman betekent.

In de 16de eeuw verrezen er in Battel verschillende schansen, militaire controle- en verdedigingsgebouwen. Het Hooghuis maakte vermoedelijk deel uit van een Spaanse schans. De schansen stonden dikwijls aan kruisingen van water- en landwegen. Hier moest tol betaald worden. Het Tolhuis van Battel is daar een mooi voorbeeld van. In het tweede kwart van de 18de eeuw zorgde de aanleg van het kanaal Mechelen-Leuven dat het grondgebied opgedeeld werd in twee stukken. Ter hoogte van de Battelse Bergen bouwde men twee sluizen en een brug. Oorspronkelijk was er geen sluis aan de brug in Battel.

Kerk van Battel - © Regionale Beeldbank – Stadsarchief Mechelen

Op het einde van de 18de eeuw werd de Jozefkapel afgebroken. Nu ook deze kapel verdween, moesten de Battelaars te voet naar de Mechelse Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk om de misviering te kunnen bijwonen. De situatie resulteerde in een petitie voor een eigen parochie. De Battelaars kregen uiteindelijk hun zelfstandige parochiekerk Sint-Jozef en ook het nonnenklooster. Twee scholen, voor zowel jongens als meisjes, ontstonden. Battel zette meer en meer stappen qua evolutie. Verschillende belangrijke families, waaronder de familie Empain, trokken richting Battel. Eduard Empain kwam in het bezit van een groot gebied. In 1907 werd Empain baron en kende hij een positieve impact op de omgeving. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vonden heel wat verzwakte kinderen een onderkomen in zijn kasteel aan de vaart. Het kasteel werd later afgebroken, waardoor de familie enkel nog verderleeft in de straatnaam Baron Empainlaan.

Wil je meer weten over de Battelse geschiedenis, dan raden wij een de Dialectwandeling te volgen, voor een totaalervaring. Een van de gidsen, die het Mechelse dialect beheerst, neemt je graag mee op een reis terug in de tijd. Ben je eerder een boekenwurm? Ontleen of koop het boek 'Battel opgehelderd' van Roger van Kerckhoven, en verdiep je volledig in de Battelse geschiedenis.

Bronnen: dorpsbewoners - www.mechelenblogt.be - mechelen.mapt.be 
stadsarchief.mechelen.be