Architectuur & Erfgoed - Hombeek

Kasteel Expoel

In de Expoelstraat vind je het prachtige kasteel Expoel met kenmerken uit de 13de eeuw. Het huidige kasteel dateert grotendeels uit de 18de eeuw, wegens een verbouwing kort voor 1717. Dit kasteel dankt zijn naam aan Jan de Axpole, de man van de eerst gekende eigenares, Catharina Raduwaerts. De mythe heeft zich verspreid dat de oorsprong van de naam ook wel te maken heeft met een boze geest of heks die er in een poel huisde.

Sinds 1700 was het kasteel het zomerverblijf van Balthazar IV Moretus, erfgenaam van de drukkerij en uitgeverij Plantijn in Antwerpen en grootaalmoezenier van Antwerpen. Na zijn dood werd het kasteel verkocht aan familie de Meester de Ravestein. De geschiedenis van het domein Expoel hangt bijgevolg nauw samen met die van het domein van de familie Ravestein in Boortmeerbeek, een van de andere versterkingen langs de Dijle in Mechelen.

In het zuiden is het domein Expoel voorzien van een omhaagd Engels park met grotendeels bewaarde omgrachting. Een begaafd plantkundige toverde indertijd de oorspronkelijk Franse tuin om tot een Engels park met onnoemlijk veel boomsoorten, golvende terreinen, grote vijvers en kronkelende weggetjes.

Kasteel Torekens

Gelegen nabij de grens met Zemst, vind je het Hof van Egelgem, in de volksmond ook kasteel De Torekens genoemd. De naam Torekens verkreeg het kasteel wellicht omdat het simpelweg voorzien was van een aantal torens. Het kasteel behoorde toe aan de vroegere heerlijkheid Egelgem. Het werd ooit bewoond door de Franse schrijver Victor Hugo (1802-1885). Momenteel zie je hier een landhuis met uitzicht van circa 1907.

Burgerhuis

Als je wandelt door de Diepestraat in Hombeek, dan zal een specifiek gebouw ongetwijfeld je aandacht opeisen. Het gebouw waarover we spreken, is het Burgerhuis. Het bevindt zich tussen enkele eenvoudige woningen en springt meteen in jouw blikveld, met haar puntgevel van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. In de medaillon kan je zien van wanneer het Burgerhuis dateert, namelijk 1883. Een eenvoudige pracht kan je het wel noemen, vinden wij. Zou jij ook niet graag in dit Burgerhuis willen wonen?

Parochiekerk Sint-Martinus

De Sint-Martinuskerk is gewijd aan Sint-Maarten en heeft een nog gedeeltelijk 13de-eeuwse toren. Naast de kerk stond er sinds 1848 een graanmolen. In 1926 werd die molen getroffen door de bliksem. Tien jaar later volgde de afbraak.

Sint-Martinus (Hombeek) hoort bij de Emmaüsparochie. De gemeenschap van Sint-Martinus Hombeek betrekt het dorpsleven bij het kerkelijke gebeuren. Dit gebeurt op feestelijke wijze tijdens de vieringen van Kerstmis en Pasen. De geloofsgemeenschap heeft een nieuwe stek gevonden in het duurzame Dorpshuis Leliëndaal, nabij het vernieuwde dorpsplein.

Hoeves

Breng je een bezoek aan Hombeek, dan kom je gegarandeerd een van de vele hoeves tegen. Sommigen bestaan sedert de vroege 19de eeuw, anderen reeds sinds de 18de eeuw. Je vindt er enkele hoeves met zadeldak en eenvoudige opbouw, maar evengoed L-vormige complexen en hoeves met wel zeven traveeën. Passeer zeker eens bij de Hoeve van Livinus en de Hoeve Hof ter Heyde.

Kapelletjes

Niet enkel Leest is gekend om haar vele kapelletjes, maar ook in Hombeek kan je er enkele tussen de straten bespeuren. Op de hoek met de Spoorwegstraat kan je een neogotische kapel uit de tweede helft van de 19de eeuw bewonderen. Met haar spitsbogen en punten dak, herken je instant de neogotische stijl. De Hombekenaren nodigen je uit om zelf eens op zoek te gaan naar de drie andere kapelletjes.

Bronnen: dorpsbewoners - inventaris.onroerenderfgoed.be - blog.seniorennet.be - 
stadsarchief.mechelen.be - users.skynet.be - www.kerknet.be